شرایط و مراحل درخواست طلاق از سوی زن ،مرد و طلاق توافقی:

درخواست طلاق بسته به این که از سوی زن مطرح می شود و یا مرد،و یا این که بصورت توافقی باشد دارای شرایط و مراحل مختلفی می باشد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم(بندهای3-1):
1-درخواست طلاق از سوی مرد:
بر اساس ماده(1133)قانون مَدَنی، مرد هر زمان که بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد.و شروع یا عدم شروع زندگی مشترک و یا عدم وجود اختلاف در زندگی مشترک مانع قانونی برای درخواست طلاق از سوی مرد نمی باشد، لیکن در زمان اقدام به طرح دعوای طلاق از سوی مرد،دادگاه در خصوص پرداخت حقوق مالی زن(مهریه،نفقه،اجرت المثل ایام زندگی مشترک،نحله،شرط تنصیف دارایی) تعیین تکلیف کرده و در صورت عدم بذل وبخشش حقوق مالی از سوی زن، مرد را به پرداخت آن ها محکوم خواهد کرد.در این حالت درموارد عدم پرداخت حقوق مالی زن از سوی مرد و عدم شناسایی و توقیف اموال متعلق به او،امکان درخواست صدور دستور جلب و زندانی شدن وی وجود دارد مگر این که وی در مهلت مقرر قانونی اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن بنماید، و درحالتی نیز که مرد اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن نموده، و دادگاه دعوای اعسار مرد را مورد پذیرش قرارداده، و رای به پرداخت مهریه در قالب پیش قسط و اقساط صادر کرده است، اما مرد بازهم قادر به پرداخت پیش قسط مهریه و یا اقساط آن نمی باشد، می بایست مجدداً دعوای اعسار از پیش قسط مهریه و درخواست تعدیل آن و یا دعوای اعسار از پرداخت اقساط مهریه و درخواست تعدیل آن را طرح نماید.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق ازسوی مرد،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره و مشاهده نمونه رای های صادره ،نحوه تعیین تکلیف درخصوص حقوق مالی زن و راهنمایی گام به گام و به زبان ساده در خصوص نحوه طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن و طرح دعاوی اعسار از پرداخت پیش قسط و اقساط مهریه، می توانید از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق و اعسار از پرداخت مهریه و پیش قسط و اقساط آن که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

2-درخواست طلاق از سوی زن: زن در 3 حالت می تواند اقدام به درخواست طلاق نماید(بندهای الف،ب،پ):
الف)بر اساس شروط ضمن عقد ازدواج که در عرف شروط 12 گانه طلاق و حق طلاق در سند ازدواج نیز گفته می شود؛این شروط عبارتند از:
1-استنکاف شوهر از دادن نفقه زن به مدت 6 ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت 6 ماه وفا نکند و اجبارا ایفا هم ممکن نباشد.
2-سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.
3-ابتلاء زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
4-جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
5-عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
6-محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
7-ابتلاء زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل آورد و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد.
8-زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. تشخیص ترک زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است و یا 6 ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
9-محکومیت قطعی زوج در اثرارتکاب جرم و انجام هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد. تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت وشئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
10-در صورتی که پس از گذشت 5 سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر زوج صاحب فرزند نشود.
11-در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
12- زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
لازم به ذکر است در صورتی که هریک از بند های فوق از سند ازدواج رخ دهد،زن می تواند به استناد آن بند از دادگاه درخواست طلاق نماید.
ب) بر اساس وکالت درطلاق ازطرف زوج(شوهر) به زوجه(زن) طبق وکالت نامه رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی؛دراین حالت که معمولا مدتی پس ازانعقاد عقد ازدواج صورت می گیرد، مرد با حضور دردفترخانه اسناد رسمی به زن وکالت رسمی در طلاق می دهد تا زن هر زمان که بخواهد بتواند بر اساس این وکالت اقدام به درخواست طلاق نماید،که اعطای وکالت در طلاق می تواند بر اساس بذل و بخشش حقوق مالی(مهریه،نفقه و...)از سوی زن باشد و یا این که مرد بدون بذل حقوق مالی از طرف زن به او وکالت در طلاق بدهد.در صورتی که زن بخواهد براساس وکالت در طلاق اقدام به درخواست طلاق نماید باید دعوای(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق)طرح کند تا قاضی دادگاه بر اساس بررسی سند وکالت احراز کند که آیا زن می تواند با استفاده از وکالت نامه وکالت خود از سوی مرد را اِعمال کند یا خیر.
پ)طلاق به استناد عُسر و حَرَج(وجود مشقت و سختی در زندگی مشترک)؛به دلیل(اعتیاد شدید شوهر به مواد مخدر و الکی،محکومیت شوهر به حبس بیش از 5 سال،ضرب و جرح زن توسط شوهر و...).(رجوع شود به ماده 1130 قانون مَدَنی)
جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق از سوی زن،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره ،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی زن، توقیف اموال و سهم الارث شوهر،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر، مشاهده نمونه رای های صادره وسایر اطلاعات لازم در این خصوص،می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

3-درخواست طلاق توافقی: درطلاق توافقی زوجین (زن و شوهر)باید در خصوص حقوق مالی زن (مهریه،اجرت المثل و نفقه)و حضانت، نفقه و زمان ملاقات با فرزند یا فرزندان مشترک به توافق برسند سپس با تنظیم دادخواست طلاق توافقی اقدام به طرح دعوای طلاق توافقی نمایند.در طلاق توافقی، زن و شوهر باید در جلسات مشاوره قبل از طلاق که(3تا5جلسه بوده و در طی 60-45روز انجام می شود) شرکت نمایند که این موضوع تشکیل جلسه رسیدگی به طلاق،صدورِ رای قطعی طلاق و ثبت آن را طولانی می کند و حدود (3-1 ماه) به طول می انجامد. اما راهکاری وجود دارد که با استفاده از آن می توان سریع تراز طلاق توافقی نیز، اقدام به درخواست وثبت طلاق نمود.راهکار طلاق فوری و سریع به این شکل می باشد که دادخواست طلاق به درخواست زوج(شوهر)و یا زوجه(زن) تنظیم و به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی محل سکونت تقدیم شود تا پرونده بصورت مستقیم و بدون نیاز اولیه برای مشاوره به دادگاه خانواده ارسال شود و پس از تعیین شعبه،زوجین(زن و شوهر با هم) و یا وکلای آن ها قبل از تشکیل جلسه رسیدگی و یا در جلسه رسیدگی در شعبه دادگاه خانواده حاضر شده،خواسته خود را از طلاق به درخواست زوج و یا زوجه به طلاق توافقی تغییر دهند که در این حالت اکثریت شعبات دادگاه خانواده،بدون الزام زوجین به حضور در جلسات مشاوره قبل از طلاق،یک جلسه طرفین را برای انجام مشاوره به واحد های صلحی(شورای حل اختلاف)مستقر در دادگاه های خانواده ارجاع می دهند که واحد مذکور پس از اخذ اظهارات طرفین و عدم انصراف از طلاق، مراتب را صورت جلسه نموده و به شعبه دادگاه خانواده ارجاع می دهند؛ دادگاه مذکور با حضور زوجین و یا وکلای آنها اقدام به تشکیل جلسه رسیدگی نموده و بر حسب توافقات صورت گرفته برسر مسائلی چون مهریه، نفقه، حضانت فرزندان اقدام صدور رای می نماید. زوجین و یا وکلای آن ها می توانند بعد از صدور رای به شعبه دادگاه خانواده صادر کننده رای مراجعه، وحق اعتراض خود را(حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی)ساقط نموده و درخواست گواهی قطعیت رای بنمایند و سپس گواهی صادره را برای ثبت طلاق به دفاتر رسمی ثبت طلاق ارائه دهند.
جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق توافقی ویا درخواست طلاق از سوی زن (طلاق به استناد عسر وحرج) و یا تقاضای طلاق از طرف مرد،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای طرح دعاوی طلاق ،نحوه اسقاط حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره و مشاهده نمونه رای های صادره وسایر اطلاعات لازم در این خصوص، می توانید از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

ارکان طلاق:

1-اقدام به طرح دعوای طلاق از جانب زوجین(زن یا مرد و یا هردو و با توافق همدیگر).2-صدور رای طلاق از جانب دادگاه های خانواده و قطعی شدن رای در اثر عدم اعتراض به رای و یا تایید رای توسط دادگاه تجدیدنظر استان و یا شعبه دیوان عالی کشور.3-اجرای صیغه طلاق وثبت طلاق در دفاتر رسمی ثبت طلاق.

طلاق صوری چیست

مجازات طلاق صوری؟طلاق چه بصورت واقعی صورت بگیرد و چه در حالت صوری، می بایست از طریق دادگاه های خانواده اقدام و رای طلاق صادر و در دفاتر رسمی ثبت طلاق ثبت شود، از نظر حقوقی اگه طرفین(زن و شوهر)قصد واقعی برای طلاق نداشته باشند و بصورت ساختگی اقدام به طرح دعوای طلاق و ثبت آن بنمایند رابطه قانونی و شرعیِ زوجیت(زن و شوهری)بین آن ها بر قرار می باشد لیکن از نظر شرعی احتیاط آن است که صیغه موقت بصورت طولانی مدت(مثلا صیغه موقت 99 ساله)بین آن ها جاری شود.در قانون مجازات خاصی برای طلاق صوری پیش بینی نشده است،اما اگر طلاق صوری به جهت معافیت فرزند پسر از خدمت سربازی و یا گرفتن حقوق ماهیانه پدر ویا مادر توسط زن باشد، در این حالت اگر سازمان مربوطه مطلع شود طلاق مادرِ پسربه صورت صوری بوده است اقدام به ابطال کارت معافیت سربازی می نماید، وهمچنین اگر اداره ذی ربط یقین حاصل کند که طلاق زن بصورت صوری و برای مطالبه حقوق ماهیانه پدر ویا مادر خود بوده است اقدام به باز پس گیری حقوق پرداختی به زن می کند.

ازدواج مجدد زن بدون طلاق:

مطابق ماده(1050) قانون مَدَنی،ازدواج مجدد زن بدون طلاق گرفتن از همسر قبلی ممنوع می باشد واگر مردی با اطلاع از ادامه ازدواج قبلی زن و طلاق نگرفتن زن از شوهر خود،او را برای خود عقد کند،عقد ازدواج باطل و آن زن برای او بصورت اَبَدی حرام خواهد بود و آن مرد نمیتواند حتی بعد از طلاق گرفتن زن از شوهر قبلی خود با او ازدواج کند.

راهکار برای طلاق ندادن زن:

مطابق ماده(1133)قانون مَدَنی،حق طلاق با مرد بوده وهر زمان که بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد،اما زن نیزمی تواند در موارد زیر و بدون رضایت مرد اقدام به درخواست طلاق نماید(بندهای الف وب):
الف)بر اساس شروط ضمن عقد ازدواج که در عرف شروط 12 گانه طلاق و حق طلاق در سند ازدواج نیز گفته می شود؛.این شروط عبارتند از:
1-استنکاف شوهر از دادن نفقه زن به مدت 6 ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت 6 ماه وفا نکند و اجبارا ایفا هم ممکن نباشد.
2-سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.
3-ابتلاء زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
4-جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
5-عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
6-محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
7-ابتلاء زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل آورد و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد.
8-زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. تشخیص ترک زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است و یا 6 ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
9-محکومیت قطعی زوج در اثرارتکاب جرم و انجام هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد. تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت وشئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
10-در صورتی که پس از گذشت 5 سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر زوج صاحب فرزند نشود.
11-در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
12- زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
لازم به ذکر است در صورتی که هریک از بند های فوق از سند ازدواج رخ دهد،زن می تواند به استناد آن بند و بدون رضایت شوهر از دادگاه درخواست طلاق نماید.

ب)طلاق به استناد عُسر و حَرَج(وجود مشقت و سختی در زندگی مشترک)؛هرگاه زن به دلیل(اعتیاد شدید شوهر به مواد مخدر و مواد الکلی،محکومیت شوهر به حبس بیش از 5 سال،ضرب و جرح زن توسط شوهر، بلاتکلیف گذاشتن زن و ترک منزل توسط شوهر و یا بیرون انداختن زن از منزل مشترک ،سوء رفتار وسوء معاشرت مرد با زن مانند تهدید کردن و توهین مکرر به زن)در ادامه زندگی مشترک با مشکل مواجه شود،در این حالت زن می تواند بدون رضایت شوهر اقدام به طرح دعوای(طلاق به استناد عُسر و حَرَج)بنماید.لازم به ذکر است در درخواست طلاق به استناد عُسر و حَرَج، در بسیاری از موارد قُضات دادگاه خانواده در زمان صدور رای طلاق تمایل دارند که زن کُل یا بخشی از حقوق مالی(مهریه ونفقه و...)خود را در قبال طلاق به مرد بذل وبخشش کند،زیرا این اقدام زن را به این صورت تعبیر و تفسیر می نمایند که او بخاطروجود سختی و مشقت تحمل ناپذیردر زندگی مشترک و برای فرار از این زندگی، حاضر به بذل و بخشش مهریه خود به شوهرش و چشم پوشی از حقوق قانونی خود شده است.(رجوع شود به ماده 1130 قانون مَدَنی)
جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره ،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی زن، توقیف اموال و سهم الارث شوهر،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر وسایر اطلاعات لازم در خصوص طرح دعوای طلاق، می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر،که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

فسخ طلاق:

ازنظر قانونی فسخ طلاق عبارت صحیحی نبوده و عبارت صحیح آن فسخ نکاح می باشد. فسخ نکاح که مختص عقددائم می باشد و نه عقد موقت(صیغه)، به معنای پایان دادن یک طرفه به عقد نکاح به دلیل وجود یکی از عیوب جسمی و یا روانی در هر یک از زن و شوهر می باشد که در قانون مَدَنی به این عیوب اشاره شده است(رجوع شود به مواد1128- 1121قانون مَدَنی).و اگر منظور از عبارت فسخ طلاق، بلا اثر کردن رای صادره در خصوص طلاق و ادامه زندگی مشترک می باشد،در این حالت،اگر رای طلاق در دفترخانه رسمی ثبت طلاق،به ثبت نرسیده باشد پس از انقضای مدت سه ماه(در خصوص گواهی عدم امکان سازش) و مدت شش ماه(در مورد حکم طلاق) بلااثر می شود و چنان چه رای طلاق در دفترخانه رسمی ثبت طلاق،به ثبت رسیده باشد در این صورت اگر طلاق رجعی باشد در ایام عده طلاق برای شوهر حق رجوع به زن و درخواست ادامه زندگی مشترک وجود دارد بدون این که نیاز باشد مجدداً بین آن ها خطبه ازدواج جاری شود،و اگر طلاق خُلع یا بائن خُلعی باشد(زن در قبال طلاق چیزی به شوهرش بذل کند مانند مهریه و...)در این صورت زن می تواند در ایام عده طلاق به آن چه که به شوهرش بذل و بخشش نموده است(مهریه و...) رجوع کرده و آن را مطالبه کند،در این حالت طلاق خُلع به طلاق رِجعی تبدیل شده و شوهر نیز می تواند در ایام عده طلاق به زندگی مشترک رجوع نموده و از زن درخواست نماید تا به زندگی مشترک ادامه دهند. براساس ماده (1151) قانون مَدَنی،مدت زمان عده طلاق سه طُهر می باشد مگر این که زن با اقتضای سن، عادت زنانگی نبیند،یعنی با وجود این که هنوز یائسه نشده است ولی عادت ماهیانه نمی شود که در این صورت عده طلاق وی سه ماه خواهد بود.لازم به ذکر است طُهر به معنای پاکی هست و درعِده به معنای سه بارعادت ماهیانه شدن زن و پاک شدن از آن می باشد..لازم به ذکر است طلاقی که قبل از نزدیکی(رابطه زناشویی) واقع شود و طلاق یائسه(زنی که عادت ماهانه نبیند حتی بدون بذل مهریه نیز بائن محسوب می شود. در طلاق بائن برای شوهر در ایام عدهِ طلاق، حق رجوع به زن وجود ندارد مگر این که زن در ایام عده طلاق به آن چه که به شوهر خود بذل کرده(مهریه و...)رجوع کند که در این حالت شوهر نیز حق دارد به زن خود رجوع نموده و درخواست ادامه زندگی مشترک را بدهد.)لازم به ذکر است اگر زن در زمان طلاق باکره و یا یائسه باشد در این حالت چون زن عِده طلاق ندارد،پس امکان رجوع شوهر به زن در ایام عده نیز وجود ندارد.

استعلام طلاق:

برای استعلام سابقه طلاق، می‌توان از طریق سامانه ثبت من به آدرس my.ssaa.ir یا از طریق مراجعه به واحد استعلام ادارات ثبت احوال اقدام نمود.

طلاق لفظی:

بر اساس ماده(1134)قانون مَدَنی طلاق باید به صیغه مخصوص طلاق و در حضور حداقل 2شاهد مرد عادل(با عدالت) که طلاق را بشنوند واقع شود و از طرفی به موجب ماده(49)قانون حمایت خانواده مصوب سال(1391)هر مردی که بدون ثبت طلاق در دفاتر رسمی طلاق، اقدام به طلاق زن خود بنماید این اقدام او جرم بوده و علاوه بر الزام به ثبت رسمی طلاق به پرداخت جزای نقدی درجه پنج ویا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود که در سال(1404) و بر اساس ماده (19) قانون مجازات اسلامی مصوب(1392)،میزان جزای نقدی درجه (5) مبلغ(80میلیون تا165میلیون تومان) می باشد که میزان قطعی آن را قاضی رسیدگی کننده به پرونده تعیین می کند.همچنین بر اساس همان ماده قانونی،حبس تعزیری درجه(7)،(نود و یک روز تا شش ماه حبس) می باشد که طبق ماده(65) قانون یاد شده قاضی رسیدگی کننده به پرونده باید با احراز شرایط مذکور در ماده فوق، حبس را به پرداخت جزای نقدی تبدیل کند.بر این اساس از نظر قانونی طلاق لفظی صحیح بوده و باطل نمی باشد و می توان با طرح دعوا و به استناد شهادت شهود وقوع طلاق را اثبات نمود.

ابطال طلاق خلع:

ابطال طلاق خلع در صورتی امکان‌پذیر است که شرایط لازم برای این نوع طلاق رعایت نشده باشد و اگر دادگاه تشخیص دهد که طلاقی که قبلاً ثبت گردیده به دلایل قانونی یا شرعی باطل بوده، رای به ابطال آن می‌دهد.

ارتباط با همسر بعد از طلاق :

حکم ارتباط با همسر بعدازطلاق و سپری شدن دوران عده طلاق همانند ارتباط با فرد بیگانه می باشد.بنابراین بعدازسپری شدن دوران عده چنانچه قصدادامه ارتباط باهمسرسابق باشدلازم است مجدداً عقد ازدواج صورت گیرد لکن چنانچه در دوران عده تمایل به ارتباط باهمسروادامه زندگی مشترک باشد، در این حالت در طلاق رِجعی مرد می تواند در دوران عده به همسرخویش رجوع نماید ونیاز به جاری کردن دوباره خطبه ازدواج نخواهدبود،در خصوص طلاق بائن(طلاق به درخواست زن) و یا طلاق توافقی نیز در صورتی که زن در دوران عده طلاق به آن چه که در قبال طلاق به شوهرش بذل و بخشش نموده(مهریه و...)رجوع کند، مرد نیز می تواند جهت ادامه زندگی مشترک به زن رجوع نموده وبدون نیاز به عقدازدواج مجدد به زندگی مشترک ادامه دهند.