قانون نفقه چیست:
نفقه در لغت به معنای هزینه و خرج است و پرداخت نفقه در شرایط زیر الزامی می باشد(بندهای الف،ب،پ):الف)مطابق(ماده1106قانون مَدَنی) در صورتی که زن از شوهر خود تمکین نماید ویا زن و شوهر در دوران عقد و نامزدی باشند و زن به دلیل عدم دریافت کامل مهریه از شوهر خود تمکین نکند و یا زن به موجب رای دادگاه مجاز به عدم تمکین از شوهر خود باشد،او مکلف است نفقه زن خود را پرداخت نماید.
ب)طبق ماده(1199قانون مَدَنی) پرداخت نفقه فرزند ویا فرزندان مشترک بر عهده پدر اوست، پس از فوت پدر یا عدم قدرت او بر اِنفاق(پرداخت نفقه)،برعهده اجداد پدری(پدربزرگ پدری) است و در صورت نبودن پدر یا جد پدری یا عدم قدرت آن، نفقه فرزند بر عهده مادر است. در صورت زنده نبودن مادر یا عدم قدرت بر اِنفاق وی، نفقه بر عهده اجداد(پدربزرگ) و جدّات (مادربزرگ)مادری و جدّات(پدربزرگ) پدری است.
پ)بر اساس مواد(1196 و1200)قانون مَدَنی در برخی موارد به والدین و اجداد(اَقارب) که توانایی مالی برای تامین مایحتاج خود ندارند نفقه تعلق میگیرد وپرداخت نفقه با رعایت ترتیب برعهده فرزند و یا نوه می باشد
بنابراین،تا کنون قانون و مقررات جدیدی در خصوص نحوه تعیین و یا پرداخت نفقه زن و فرزند به تصویب نرسیده است،و نفقه زن و فرزند بر اساس مقررات قانون مَدَنی مصوب سال(1307)و قانون حمایت خانواده مصوب سال(1391) تعیین می گردد و طرح دعوای مطالبه نفقه زن و فرزند و شکایت کیفری تَرک اِنفاق نیز بر اساس همین قوانین صورت می گیرد.
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه زن اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه فرزند اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح شکایت کیفری تَرک اِنفاق اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه زن و فرزند اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه فرزند اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح شکایت کیفری تَرک اِنفاق اینجا کلیک کنید
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه زن و فرزند اینجا کلیک کنید
قانون نفقه فرزند:
بر اساس ماده(ماده1199قانون مَدَنی) پرداخت نفقه فرزند ویا فرزندان مشترک بر عهده پدر اوست، پس از فوت پدر یا عدم قدرت او بر اِنفاق(پرداخت نفقه)،برعهده اجداد پدری(پدربزرگ پدری) است و در صورت نبودن پدر یا جد پدری یا عدم قدرت آن، نفقه فرزند بر عهده مادر است. در صورت زنده نبودن مادر یا عدم قدرت بر اِنفاق وی، نفقه بر عهده اجداد(پدربزرگ) و جدّات (مادربزرگ)مادری و جدّات(پدربزرگ) پدری است.جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه فرزند اینجا کلیک کنید
ماده نفقه قانون مدنی:
در قانون مدنی درمواد(1106تا 1113 و1203،1205،1206)در خصوص نفقه زن،در مواد(1197تا1199)در مورد نفقه فرزند و در مواد(1196تا1198 و1200،1201،1202،1204) درباره نفقه والدین و اجداد(اَقارب) که توانایی مالی برای تامین مایحتاج خود ندارند،مقرراتی آورده شده است.قانون مدنی نفقه زوجه:
مقررات قانون مدنی در خصوص نفقه زن عبارت است از:مادۀ 1106-در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است
ماده 1107-(اصلاحی19/08/1381)نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.
مادۀ 1108-هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظائف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود.
مادۀ 1109-نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است مگر این که طلاق در حال نشوز واقع شده باشد لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت
ماده 1110-(اصلاحی19/08/1381)در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه عندالمطالبه از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است ( درصورت عدم پرداخت) تأمین می گردد.
ماده 1111-زن می تواند در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه به محکمه رجوع کند در این صورت محکمه میزان نفقه را معین و شوهر را بدادن آن محکوم خواهد کرد.
ماده 1112-اگر اجراء حکم مذکور در ماده قبل ممکن نباشد مطابق ماده 1129 رفتار خواهد شد.
ماده 1113-در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر این که شرط شده یا آن که عقد مبنی بر آن جاری شده باشد
ماده 1203-در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجبالنفقه دیگر زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود
ماده 1205-(اصلاحی14/08/1370)در موارد غیبت یا استنکاف از پرداخت نفقه، چنان چه الزام کسی که پرداخت نفقه بر عهده اوست ممکن نباشد دادگاه می تواند با مطالبه افراد واجب النفقه به مقدار نفقه از اموال غایب یا مستنکف در اختیار آن ها یا متکفل مخارج آنان قرار دهد و در صورتی که اموال غایب یا مستنکف در اختیار نباشد همسر وی یا دیگری با اجازه دادگاه می توانند نفقه را به عنوان قرض بپردازند و از شخص غایب یا مستنکف مطالبه نمایند.
ماده 1206-زوجه در هر حال می تواند برای نفقه زمان گذشته خود اقامه دعوی نماید و طلب او از بابت نفقه مزبور طلب ممتازه بوده و در صورت افلاس یا ورشکستگی شوهر زن مقدم بر غرما خواهد بود ولی اقارب فقط نسبت به آتیه می توانند مطالبه نفقه نمایند .
جهت دریافت فایل راهنمای جامع طرح دعوای مطالبه نفقه زن اینجا کلیک کنید
قانون حمایت از خانواده نفقه:
مقررات مربوط به نفقه درقانون حمایت خانواده به شرح ذیل پیش بینی گردیده است:ماده 47-دادگاه در صورت درخواست زن یا سایر اشخاص واجب النفقه، میزان و ترتیب پرداخت نفقه آنان را تعیین می كند.
تبصره-در مورد این ماده و سایر مواردی كه به موجب حكم دادگاه باید وجوهی به طور مستمر از محكومٌ علیه وصول شود یك بار تقاضای صدور اجرائیه كافی است و عملیات اجرائی مادام كه دستور دیگری از دادگاه صادر نشده باشد ادامه می یابد.
ماده 53-هركس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمكین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع كند به حبس تعزیری درجه شش محكوم می شود. تعقیب كیفری منوط به شكایت شاكی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شكایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف می شود[توجه:بر اساس تبصره ماده(11)قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب(23/02/1399)مجازات این جرم به دلیل قابل گذشت بودن به نصف کاهش یافته و 3ماه تا یک سال حبس می باشد].
نمونه دادخواست طرح دعوای مطالبه نفقه زن:

نمونه دادخواست طرح دعوای مطالبه نفقه فرزند:

نمونه دادخواست طرح دعوای مطالبه همزمان نفقه زن و فرزند:

دیدگاه کاربران
0