مراحل طلاق:

درخواست طلاق بسته به این که از سوی زن مطرح می شود و یا مرد،و یا این که بصورت توافقی باشد دارای شرایط و مراحل مختلفی می باشد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم(بندهای3-1):
1-درخواست طلاق از سوی مرد:
بر اساس ماده(1133)قانون مَدَنی، مرد هر زمان که بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد.و شروع یا عدم شروع زندگی مشترک و یا عدم وجود اختلاف در زندگی مشترک مانع قانونی برای درخواست طلاق از سوی مرد نمی باشد، لیکن در زمان اقدام به طرح دعوای طلاق از سوی مرد،دادگاه در خصوص پرداخت حقوق مالی زن(مهریه،نفقه،اجرت المثل ایام زندگی مشترک،نحله،شرط تنصیف دارایی) تعیین تکلیف کرده و در صورت عدم بذل وبخشش حقوق مالی از سوی زن، مرد را به پرداخت آن ها محکوم خواهد کرد.در این حالت درموارد عدم پرداخت حقوق مالی زن از سوی مرد و عدم شناسایی و توقیف اموال متعلق به او،امکان درخواست صدور دستور جلب و زندانی شدن وی وجود دارد مگر این که وی در مهلت مقرر قانونی اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن بنماید، و درحالتی نیز که مرد اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن نموده، و دادگاه دعوای اعسار مرد را مورد پذیرش قرارداده، و رای به پرداخت مهریه در قالب پیش قسط و اقساط صادر کرده است، اما مرد بازهم قادر به پرداخت پیش قسط مهریه و یا اقساط آن نمی باشد، می بایست مجدداً دعوای اعسار از پیش قسط مهریه و درخواست تعدیل آن و یا دعوای اعسار از پرداخت اقساط مهریه و درخواست تعدیل آن را طرح نماید.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق ازسوی مرد،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره و مشاهده نمونه رای های صادره ،نحوه تعیین تکلیف درخصوص حقوق مالی زن و راهنمایی گام به گام و به زبان ساده در خصوص نحوه طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن و طرح دعاوی اعسار از پرداخت پیش قسط و اقساط مهریه، می توانید از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق و اعسار از پرداخت مهریه و پیش قسط و اقساط آن که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:
2-درخواست طلاق از سوی زن: زن در 3 حالت می تواند اقدام به درخواست طلاق نماید(بندهای الف،ب،پ):
الف)بر اساس شروط ضمن عقد ازدواج که در عرف شروط 12 گانه طلاق و حق طلاق در سند ازدواج نیز گفته می شود؛.این شروط عبارتند از:
1-استنکاف شوهر از دادن نفقه زن به مدت 6 ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت 6 ماه وفا نکند و اجبارا ایفا هم ممکن نباشد.
2-سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.
3-ابتلاء زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
4-جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
5-عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
6-محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
7-ابتلاء زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل آورد و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد.
8-زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. تشخیص ترک زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است و یا 6 ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
9-محکومیت قطعی زوج در اثرارتکاب جرم و انجام هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد. تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت وشئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
10-در صورتی که پس از گذشت 5 سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر زوج صاحب فرزند نشود.
11-در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف 6 ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
12-زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
لازم به ذکر است در صورتی که هریک از بند های فوق از سند ازدواج رخ دهد،زن می تواند به استناد آن بند از دادگاه درخواست طلاق نماید.
ب) بر اساس وکالت درطلاق ازطرف زوج(شوهر) به زوجه(زن) طبق وکالت نامه رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی؛دراین حالت که معمولا مدتی پس ازانعقاد عقد ازدواج صورت می گیرد، مرد با حضور دردفترخانه اسناد رسمی به زن وکالت رسمی در طلاق می دهد تا زن هر زمان که بخواهد بتواند بر اساس این وکالت اقدام به درخواست طلاق نماید،که اعطای وکالت در طلاق می تواند بر اساس بذل و بخشش حقوق مالی(مهریه،نفقه و...)از سوی زن باشد و یا این که مرد بدون بذل حقوق مالی از طرف زن به او وکالت در طلاق بدهد.در صورتی که زن بخواهد براساس وکالت در طلاق اقدام به درخواست طلاق نماید باید دعوای(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق)طرح کند تا قاضی دادگاه بر اساس بررسی سند وکالت احراز کند که آیا زن می تواند با استفاده از وکالت نامه وکالت خود از سوی مرد را اِعمال کند یا خیر.
پ)طلاق به استناد عُسر و حَرَج(وجود مشقت و سختی در زندگی مشترک)؛به دلیل(اعتیاد شدید شوهر به مواد مخدر و الکی،محکومیت شوهر به حبس بیش از 5 سال،ضرب و جرح زن توسط شوهر و...).(رجوع شود به ماده 1130 قانون مَدَنی)

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق از سوی زن،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره ،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی شوهر، توقیف اموال و سهم الارث شوهر ،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر، مشاهده نمونه رای های صادره وسایر اطلاعات لازم در این خصوص،می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید: 3-درخواست طلاق توافقی: درطلاق توافقی زوجین (زن و شوهر)باید در خصوص حقوق مالی زن (مهریه،اجرت المثل و نفقه)و حضانت، نفقه و زمان ملاقات با فرزند یا فرزندان مشترک به توافق برسند سپس با تنظیم دادخواست طلاق توافقی نموده اقدام به طرح دعوای طلاق توافقی نمایند.در طلاق توافقی، زن و شوهر باید در جلسات مشاوره قبل از طلاق که(3تا5جلسه بوده و در طی 60-45روز انجام می شود) شرکت نمایند که این موضوع تشکیل جلسه رسیدگی به طلاق،صدورِ رای قطعی طلاق و ثبت آن را طولانی می کند و حدود (3-1 ماه) به طول می انجامد. اما راهکاری وجود دارد که با استفاده از آن می توان سریع تراز طلاق توافقی نیز، اقدام به درخواست وثبت طلاق نمود.راهکار طلاق فوری و سریع به این شکل می باشد که دادخواست طلاق به درخواست زوج(شوهر)و یا زوجه(زن) تنظیم و به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی محل سکونت تقدیم شود تا پرونده بصورت مستقیم و بدون نیاز اولیه برای مشاوره به دادگاه خانواده ارسال شود و پس از تعیین شعبه،زوجین(زن و شوهر با هم) و یا وکلای آن ها قبل از تشکیل جلسه رسیدگی و یا در جلسه رسیدگی در شعبه دادگاه خانواده حاضر شده،خواسته خود را از طلاق به درخواست زوج و یا زوجه به طلاق توافقی تغییر دهند که در این حالت اکثریت شعبات دادگاه خانواده،بدون الزام زوجین به حضور در جلسات مشاوره قبل از طلاق،یک جلسه طرفین را برای انجام مشاوره به واحد های صلحی(شورای حل اختلاف)مستقر در دادگاه های خانواده ارجاع می دهند که واحد مذکور پس از اخذ اظهارات طرفین و عدم انصراف از طلاق، مراتب را صورت جلسه نموده و به شعبه دادگاه خانواده ارجاع می دهند؛ دادگاه مذکور با حضور زوجین و یا وکلای آنها اقدام به تشکیل جلسه رسیدگی نموده و بر حسب توافقات صورت گرفته برسر مسائلی چون مهریه، نفقه، حضانت فرزندان اقدام صدور رای می نماید. زوجین و یا وکلای آن ها می توانند بعد از صدور رای به شعبه دادگاه خانواده صادر کننده رای مراجعه، و حق اعتراض خود را(حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی)ساقط نموده و درخواست گواهی قطعیت رای بنمایند و سپس گواهی صادره را برای ثبت طلاق به دفاتر رسمی ثبت طلاق ارائه دهند.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق توافقی ویا درخواست طلاق از سوی زن (طلاق به استناد عسر وحرج) و یا تقاضای طلاق از طرف مرد،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای طرح دعاوی طلاق ،نحوه اسقاط حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره و مشاهده نمونه رای های صادره وسایر اطلاعات لازم در این خصوص، می توانید از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

مراحل طلاق با داشتن حق طلاق

مراحل طلاق با داشتن وکالت طلاق ،به این صورت هست که زوجه(زن) با داشتن حق طلاق(وکالت در طلاق)می‌تواند بدون نیاز به حضورزوج(شوهر) و با طرح دعوای طلاق به درخواست زوجه و با ضمیمه نمودن سند وکالت‌نامه طلاق به دادخواست تقدیمی مراحل دعوای طلاق را سپری نماید.در این حالت لازم است زن با مراجعه به دفاتر یکی از وکلای دادگستری برای شوهر خود وکیل دادگستری انتخاب وتعیین نماید تا با همکاری وکیل مذکور وبه جانشینی از شوهر خود،مراحل طلاق را پیش برده و از طولانی شدن روند طلاق جلوگیری نمایند.البته زن می تواند در صورت تمایل برای خود نیز وکیل دادگستری انتخاب کند.پس از تعیین وکیل دادگستری برای شوهر،زن می بایست دادخواست طلاق تحت عنوان(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق)تنظیم و با ضمیمه کردن مدارک لازم،دادخواست خود را از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگستری محل سکونت خود و یا شوهر ارسال نماید.پس از ارسال دادخواست به دادگستری شعبه رسیدگی به دعوای طلاق مشخص گردیده،و شعبه مذکور زمانی را برای وقت رسیدگی و حضور در جلسه دادگاه تعیین می نماید در این حالت لازم است وکیل انتخابی برای شوهر به شعبه مربوطه مراجعه و مراتب وکالت خود از سوی شوهر را به شعبه یاد شده اعلام نماید تا ابلاغ اوراق قضایی صادره از سوی دادگاه به جای شوهر به وکیل انتخابی از سوی انجام شود.سپس لازم است زن به همراه وکیل انتخابی برای شوهر در زمان تعیین شده برای رسیدگی در دادگاه حاضر، و براساس توافق صورت گرفته با شوهر خود نسبت به بذل و بخشش حقوق مالی خود(مهریه و...)و یا مطالبه آن ها و نیز در خصوص وضعیت نفقه و حضانت و ملاقات فرزند یا فرزندان مشترک اقدام نماید،دادگاه پس از بررسی وکالت در طلاق،سند ازدواج و شنیدن اظهارات وکیل انتخابی برای شوهر،اقدام به صدور رای طلاق می نماید،پس از ابلاغ رای صادره از سوی دادگاه لازم است زن و وکیل انتخابی برای شوهر،در محل شعبه دادگاه خانواده حاضر و نسبت به اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی خود اقدام نمایند تا بر این اساس رای صادره قطعی و غیر قابل اعتراض بوده و از اتلاف زمان برای سپری شدن مهلت های تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی جلوگیری شود. زن می تواند پس از اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی خود، گواهی قطعیت رای را از دادگاه خانواده صادر کننده رای دریافت و با حضور در دفترخانه طلاق نسبت به مطلقه نمودن خویش اقدام نماید.لازم به ذکر است در صورتی که وکالت زن در طلاق در قبال بذل و بخشش مهریه نباشد او می تواند بعد از صدور رای طلاق نسبت به مطالبه مهریه خویش اقدام کند.

جهت طرح دعوای طلاق به درخواست زوجه با وکالت در طلاق و آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق از سوی زن(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق )،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی شوهر، توقیف اموال و سهم الارث شوهر ،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر، مشاهده نمونه رای های صادره وسایر اطلاعات لازم در این خصوص،می توانید،از فایل راهنمای جامع در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

نکات مهم در تنظیم وکالت در طلاق در دفترخانه اسناد رسمی:

1-وکالت در طلاق دارای مدت نباشد،به عنوان مثال اگر وکالت در طلاق دارای مدت (1)سال باشد و زن نتواند در این مدت اقدام به درخواست و ثبت طلاق بنماید دیگر اعتبار وکالت در طلاق از بین رفته و زن نمی تواند بر اساس آن اقدام به طلاق کند.
2-وکالت در طلاق،بصورت بلاعزل باشد و مرد اختیار عزل زن از وکالت خود را نداشته باشد.
3-در وکالت در طلاق،مرد حق ضَم اَمین و وکیل را از خود سلب کند،در برخی مواقع مرد پس از اعطای وکالت در طلاق بلاعزل به زن،از این اقدام خود پشیمان شده و به دفترخانه تنظیم کننده وکالت در طلاق اعلام می کند که به وکالت مذکور یک نفر را به عنوان اَمین یا وکیل ضمیمه و اضافه کند تا زن به تنهایی نتواند بر اساس وکالت در طلاق اقدام به درخواست طلاق بنماید،به عبارتی در این حالت وکالت در طلاق به 2 نفر داده می شود و زن به تنهایی قادر به انجام موضوع وکالت و درخواست طلاق نخواهد بود.
4-در متن وکالت در طلاق،مرد به زن اختیار بدهد که حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای طلاق را ساقط کند،به عبارت دیگر زن بتواند با استفاده از این اختیار،حق مرد در خصوص تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای طلاق را سلب و ساقط کند تا او نتواند با درخواست تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای طلاق باعث طولانی شدن روند طلاق بشود

مراحل طلاق بعد از رای دادگاه

در خصوص مراحل طلاق بعد از حکم دادگاه باید گفت: زمانی که طلاق از سوی زن و مرد مطرح می شود و یا طلاق توافقی می باشد مراحل طلاق بعد از رای دادگاه و نحوه اجرای حکم طلاق متفاوت است، که در زیر به آن ها اشاره می کنیم(بندهای3-1):
1- مراحل طلاق بعد از رای دادگاه در موارد درخواست طلاق از طرف مرد:در این حالت پس از صدور رای طلاق از سوی دادگاه خانواده،اگر مرد یا زن نسبت به رای صادره تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی ننمایند رای صادره قطعی وغیرقابل اعتراض شده و می توان نسبت به ثبت طلاق در دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق اقدام نمود.البته لازم به ذکر است که اگر زن قبل از درخواست طلاق از سوی مرد و یا در جلسه دادگاه طلاق،حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و...)را به شوهر خود بذل و بخشش نکند و مرد در رای طلاق صادره به پرداخت آن ها محکوم شود،در این حالت ثبت طلاق در دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق وابسته به تعیین تکلیف حقوق مالی زن خواهد بود.بر این اساس شوهر یا باید نسبت به پرداخت حقوق مالی زن اقدام کند و یا رضایت او را نسبت پرداخت اقساطی مهریه و... جلب کند و او راضی به ثبت طلاق باشد و یا مرد با مراجعه به دفتر ثبت ازدواج و طلاق مراتب صدور رای طلاق و درخواست ثبت آن را اعلام،وسپس اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن بکند،در این صورت اگر دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن از سوی دادگاه مورد پذیرش قرار گیرد مرد مکلف است مطابق رای دادگاه نسبت به پرداخت پیش قسط مهریه و اقسازط آن اقدام کند،و اگر مرد بازهم قادر به پرداخت پیش قسط مهریه و یا اقساط آن نمی باشد، می بایست مجدداً دعوای اعسار از پیش قسط مهریه و درخواست تعدیل آن و یا دعوای اعسار از پرداخت اقساط مهریه و درخواست تعدیل آن را طرح نماید.
2- مراحل طلاق بعد از رای دادگاه در موارد درخواست طلاق از طرف زن:در این حالت بسته به این که زن به استناد چه دلیل قانونی اقدام به درخواست طلاق نموده است مراحل آن مختلف است(بندهای الف،ب،پ):
الف)اگر زن به استناد شروط طلاق(شروط 12 گانه ضمن عقد ازدواج)اقدام به درخواست طلاق کند در این صورت پس از صدور رای طلاق،مرد می تواند نسبت به رای صادره درخواست تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی بکند و اگر رای صادره توسط دادگاه تجدیدنظر استان ویا شعبه دیوان عالی کشور به نفع زن تایید شود،در این حالت رای صادره قطعی و قابل اجرا بوده و زن می تواند نسبت به ثبت طلاق اقدام کند و اگر قبل از دادگاه طلاق و یا در جلسه دادگاه طلاق حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و...) را به شوهرش بذل ننموده باشد می تواند بر اساس رای طلاق صادره،حقوق مالی خود را از شوهر خویش مطالبه کند.
ب)درخواست طلاق بر اساس وکالت درطلاق ازطرف زوج(شوهر) به زوجه(زن)؛ در این حالت نیز پس از صدور رای طلاق،مرد می تواند نسبت به رای صادره درخواست تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی بکند مگر این که در متن وکالت در طلاق اختیار سلب و اسقاط تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی قید شده باشد و وکیل انتخابی برای شوهر بعد از صدور رای دادگاه بلافاصله در محل شعبه دادگاه حاضر شده و حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی شوهر را اسقاط نماید که دراین صورت رای صادره قطعی و قابل اجرا بوده و زن می تواند نسبت به ثبت طلاق اقدام کند و اگر وکالت در طلاق در قبال بذل و بخشش حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و...)از سوی زن نباشد او می تواند بر اساس رای طلاق صادره،حقوق مالی خود را از شوهر خویش مطالبه کند.
پ)درخواست طلاق به استناد عُسر و حَرَج(وجود مشقت و سختی در زندگی مشترک)؛در این مورد نیز پس از صدور رای طلاق،مرد می تواند نسبت به رای صادره درخواست تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی بکند و اگر رای صادره توسط دادگاه تجدیدنظر استان ویا شعبه دیوان عالی کشور به نفع زن تایید شود،در این حالت رای صادره قطعی و قابل اجرا بوده و زن می تواند نسبت به ثبت طلاق اقدام کند و اگر قبل ازدادگاه طلاق و یا درجلسه دادگاه طلاق حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و...) را به شوهرش بذل ننموده باشد می تواند بر اساس رای طلاق صادره،حقوق مالی خود را از شوهر خویش مطالبه کند.
3-مراحل طلاق بعد از رای دادگاه در موارد طلاق توافقی:در این مورد بعد از صدور رای دادگاه،زن و شوهر ویا وکلای آن ها می توانند با حضور در محل شعبه دادگاه، حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی خود را اسقاط نمایند که دراین صورت رای صادره قطعی و قابل اجرا بوده و زن و شوهر می تواند نسبت به ثبت طلاق اقدام کنند و اگر طلاق توافقی درقبال بذل وبخشش حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و...)از سوی زن نباشد او می تواند بر اساس رای طلاق صادره،حقوق مالی خود را از شوهر خویش مطالبه کند.

نمونه دادخواست طلاق از سوی مرد:

نمونه دادخواست طلاق از سوی زن به استناد ترک زندگی مشترک توسط شوهر:

نمونه دادخواست طلاق توافقی:

رای دادگاه در خصوص طلاق از طرف زن:

رای دادگاه در خصوص طلاق از طرف مرد: