شرایط و نحوه مطالبه و پرداخت مهریه قبل از طلاق:

در خصوص مراحل و نحوه مطالبه و پرداخت مهریه قبل از طلاق باید گفت: براساس ماده (1082) قانون مَدَنی زن به محض وقوع عقد ازدواج مالک مهریه مندرج در سند ازدواج می گردد و هر زمان که بخواهد می تواند مهریه خود را مطالبه نماید. بنابراین حتی در زمانی که زن با مرد زندگی مشترک دارد و اقدام به درخواست طلاق ننموده اند می تواند مهریه خود را از شوهرش مطالبه نماید و مرد ملزم به پرداخت مهریه می باشد، و به عنوان قاعده کلی، مطالبه مهریه از سوی زن وابسته به تمکین زن از مرد،شروع زندگی مشترک و یا وقوع طلاق نمی باشد.

برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم:

در حالت کلی قانون به اجرا گذاشتن مهریه به این صورت است که برای اقدام به درخواست و مطالبه مهریه دو حالت متصور است:
الف- اقدام از طریق دایره اجرای اداره ثبت اسناد واملاک؛که این اقدام مخصوص مواردی هست که ازدواج به صورت رسمی در دفاتر ثبت ازدواج به ثبت رسیده و سند رسمی ازدواج صادر شده است. بنابراین در عقد و صیغه موقت که در دفاتر رسمی ثبت ازدواج به ثبت نرسیده و در مورد آن سند رسمی ازدواج صادر نشده است،همچنین در مورد ازدواج های دائم شفاهی و فاقد سند رسمی ازدواج(عقدنامه) نمی توان از طریق اجرای ثبت اقدام به مطالبه و به اجرا گذاشتن مهریه نمود. لازم به ذکر است این روشِ درخواست مهریه برای مواردی بهتراست که شوهر موجودی در حساب بانکی ویا اموال ثبت شده رسمی به نام خویش داشته باشد

ب- مطالبه مهریه از طریق دادگاه ؛ در این روش اعم از این که ازدواج دائم باشد و یا بصورت صیغه موقت،سند رسمی داشته باشد و یا بصورت شفاهی واقع شده باشد می توان اقدام به درخواست و مطالبه مهریه نمود که در زیر به بررسی دقیق موضوع خواهیم پرداخت

روش و نحوه به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه:

مراحل وشرایط قانونی گرفتن مهریه از طریق دادگاه در ازدواج دائمی که بصورت رسمی در دفاتر ثبت ازدواج به ثبت رسیده و در خصوص آن سند رسمی ازدواج صادر شده است با ازدواج دائم که به شکل شفاهی صورت گرفته وبصورت رسمی به ثبت نرسیده است متفاوت می باشد به این صورت که در خصوص ازدواج های دائم شفاهی و فاقد سند رسمی ازدواج(عقدنامه) می بایست ابتدا دعوای اثبات زوجیت و مطالبه مهریه از طریق دادگاه طرح شود.بنابراین با توجه به این که در اغلب موارد ازدواج های دائم بصورت رسمی در دفاتر ثبت ازدواج به ثبت رسیده اند در این مقاله شرایط درخواست مهریه از طرف زن در ازدواج های دائم که بصورت رسمی در دفاتر ثبت ازدواج به ثبت رسیده اند بررسی می شود(بند های 7-1):

1-اولین اقدام برای گرفتن مهریه از طریق دادگاه درازدواج های دائم و رسمی، دسترسی به سند رسمی ازدواج می باشد تا براساس آن دادخواست مطالبه مهریه از طریق دادگاه تنظیم گردد.بنابراین در صورت عد م دسترسی به سند ازدواج می بایست با در دست داشتن کارت ملی به دفترخانه تنظیم کننده سند ازدواج مراجعه و اقدام به درخواست و دریافت رونوشت سند ازدواج نمود و در صورت فراموش کردن شماره دفترخانه ثبت کننده ازدواج،با بررسی صفحه ثبت ازدواج و طلاق شناسنامه می توان شماره دفترخانه را مشاهده نمود.
2- مرحله بعدیِ تقاضایِ مهریه،تنظیم دادخواستِ حقوقی مطالبه مهریه می باشد.دادخواست، فرم مخصوص قضایی می باشد که از طریق قوه قضائیه تهیه و بصورت خام در اختیار دفاتر خدمات الکترونیک قضایی قرار می گیرد(فرم خام دادخواست مطالبه مهریه را از اینجا دریافت نمایید).
توجه:تنظیم دادخواست مطالبه مهریه موضوع تخصصی می باشد و در صورت وجود کوچکترین اشتباه در تنظیم دادخواست، دعوای مطالبه مهریه پذیرفته نشده و مردود اعلام می شود لذا موکداً توصیه می شود بدون آگاهی و کسب اطلاع در این خصوص شخصاً اقدام به تنظیم دادخواست مطالبه مهریه ننماید.
3-پس از تنظیم دادخواست، لازم است با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مستقر در محل سکونت خود اقدام به ثبت نام در سامانه ثنا نمایید تا روند رسیدگی به پرونده مطالبه مهریه و ابلاغ اوراق قضایی از این طریق و بصورت الکترونیکی انجام گیرد.پس از ثبت نام در سامانه ثنا، دادخواست تنظیم شده به همراه سند ازدواج و شناسنامه توسط کارشناس دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بررسی و پس از پرداخت هزینه از طریق این سامانه به دادگستری محل سکونت ارسال می شود و نمونه ای از دادخواست ارسالی به زوجه(زن)تحویل داده می شود.
4-پس از ارسال دادخواست به دادگستری،رسیدگی به پرونده درخواست مهریه به یکی از شُعبات دادگاه خانواده ویا شعبه صلحی ارجاع، وشعبه مذکور اقدام به تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به طرفین می نماید که در این خصوص ابلاغ وقت جلسه رسیدگی دادگاه به دعوای درخواست مهریه از طریق پیامک به طرفین اعلام می شود که لازم است با مراجعه به سامانه عدل ایران نسبت به مشاهده و دریافت ابلاغیه اقدام نمایید.
5-جلسه رسیدگی دادگاه در زمان تعیین شده تشکیل،اظهارات طرفین بررسی و در نهایت اقدام به صدور رای و ابلاغ آن به طرفین می شود

6-پس از صدور و ابلاغ رای(حکم)مهریه، طرفین(زن یا شوهر)حق اعتراض و تجدیدنظر خواهی نسبت به رای صادره را خواهند داشت که در این خصوص نیز لازم است دادخواست اعتراض و تجدیدنظر خواهی مطابق قانون تنظیم و تسلیم دفاتر خدمات الکترونیک قضایی گردد تا به مرجع صالح جهت بررسی اعتراض و تجدیدنظرخواهی ارسال گردد.

7-پس از اعتراض و تجدیدنظر خواهی طرفین پرونده به رای صادره، مشخص شدن نتیجه این اقدام و یا عدم اعتراض و تجدیدنظر خواهی به رای و قطعیت رای صادره،زوجه(زن)می بایست اقدام به درخواست صدوراجراییه در خصوص اجرای رای مهریه و توقیف اموال زوج(شوهر) -که از نظر قانونی قابل توقیف می باشند- بنماید،در نهایت مهریه زن پس ازفروش و مزایده اموال توقیفی ویا از موجودی حساب بانکی شوهر برداشت وبه وی پرداخت می شود

اعسار از پرداخت مهریه چیست:

اِعسار به عدم توانایی مالی یا عدم دسترسی به اموال و به نوعی در مضیقه قرار داشتن، گفته می شود و به فردی که به علت نداشتن دارایی کافی و یا دسترسی نداشتن به اموال خویش(برای مثال در رهن بانک بودن اموال)، قادر به پرداخت دیون و بدهی های خود نباشد، مُعسِر گفته می شود. در دعاوی مطالبه و به اجرا گذاشتن مهریه، چنانچه زوج(شوهر) توانایی پرداخت دفعتاً واحده(یکجا) مهریه را نداشته ومدعی شود که توان پرداخت مهریه را ندارم و اموالی از او شناسایی و توقیف نشود،جهت جلوگیری از جلب و بازداشت شدن باید اقدام به دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن بنماید.