حق زن در طلاق:

بسته به این که طلاق به درخواست زن باشد و یا مرد،و یا این که تقاضای طلاق بصورت توافقی باشد حق و حقوق زن متفاوت خواهد بود که در زیر به آن ها اشاره می کنیم(بندهای3-1):
1-حقوق مالی زوجه در طلاق به درخواست زوجه؛در مواردی که درخواست طلاق از سوی زن باشد در این حالت اگر زن قبل از درخواست طلاق و یا با گرفتن حق طلاق(وکالت در طلاق) حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد،می تواند در جلسه دادگاه طلاق اعلام نماید که مهریه وسایر حقوق مالی خود را نیز از شوهرش مطالبه می کند،در این حالت قاضی دادگاه در رای صادره علاوه بر صدور رای طلاق،شوهر را به پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی زن(نفقه و...)محکوم می نماید. و اگر زن بعد از صدور رای اموالی از شوهر شناسایی کند می تواند آن اموال را توقیف و ازمحل فروش آن ها مهریه خود را وصول کند.لازم به ذکر است در موارد درخواست طلاق از سوی زن،او نمی تواند از شرط تنصیف دارایی(تعلق نصف اموال مرد به زن که بعد از ازدواج با زن بدست آورده است) استفاده نماید. زیرا استفاده از شرط تنصیف دارایی مشروط بر این می باشد که درخواست طلاق از طرف زن نباشد.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی زن، توقیف اموال و سهم الارث شوهر،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر وسایر اطلاعات لازم در خصوص طرح دعوای طلاق، می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

2-حقوق زن در طلاق از طرف مرد؛در مواردی که درخواست طلاق از سوی مرد هست،اگر زن حقوق حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد و یا شوهر حقوق مالی زن را پرداخت ننموده باشد،در این حالت در زمان درخواست طلاق از طرف مرد،دادگاه ضمن صدور رای طلاقِ مرد را به پرداخت حقوق مالی زن محکوم می نماید،لازم به توضیح است اگر درخواست طلاق از طرف مرد به علت عدم تمکین زن از مرد و نشوز او باشد در این صورت، نفقه به زن تعلق نمی گیرد و همچنین او نمی تواند از شرط تنصیف دارایی(تعلق نصف اموال مرد به زن که بعد از ازدواج با زن بدست آورده است) استفاده نماید. زیرا شرطِ تعلق نفقه به زن تمکین از مرده بود و شرط استفاده از امتیاز تنصیف دارایی مرد نیز این می باشد که درخواست طلاق از طرف مرد به علت نشوز زن نباشد.(رجوع شود به مواد(1108 و1103) قانون مَدَنی و بند (الف)شرط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج).
لازم به ذکر است اگر مرد ادعا نماید که توانایی پرداخت حقوق مالی زن(مهریه و...)را ندارد که در این حالت باید در مهلت مقرر قانونی، اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن بنماید، و درحالتی نیز که مرد اقدام به طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه و درخواست تقسیط آن نموده، و دادگاه دعوای اعسار مرد را مورد پذیرش قرارداده، و رای به پرداخت مهریه در قالب پیش قسط و اقساط صادر کرده است، اما مرد بازهم قادر به پرداخت پیش قسط مهریه و یا اقساط آن نمی باشد، می بایست مجدداً دعوای اعسار از پیش قسط مهریه و درخواست تعدیل آن و یا دعوای اعسار از پرداخت اقساط مهریه و درخواست تعدیل آن را طرح نماید.


3-حقوق مالی زن در طلاق توافقی؛در طلاق توافقی درخواست طلاق نیازمند انجام توافق در خصوص مطالبه و یا عدم مطالبه مهریه و سایر حقوق مالی از سوی زن می باشد.بنابراین در این نوع از طلاق،دادگاه زمانی رای به طلاق خواهد داد که زن و شوهر در خصوص حقوق مالی زن،حضانت و ملاقات فرزند یا فرزندان مشترک و نفقه آن ها کاملا توافق داشته باشند.بر این اساس ممکن اساس در طلاق توافقی زوجین توافق نمایند که زن در قبال طلاق کل یا بخشی از حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و اجرت المثل ایام زندگی مشترک و...) را به شوهر خود بذل و بخشش نماید، ویا این که با وجود درخواست طلاق توافقی زن بتواند کلیه حقوق خود را از مرد مطالبه کند.

حقوق زن بعد از طلاق

در خصوص حق زن بعد از طلاق باید گفت:اگر درخواست طلاق از سوی زن باشد در این حالت اگر زن قبل از درخواست طلاق و یا با گرفتن حق طلاق(وکالت در طلاق) حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد،می تواند در جلسه دادگاه طلاق اعلام نماید که مهریه وسایر حقوق مالی خود را نیز از شوهرش مطالبه می کند،در این حالت قاضی دادگاه در رای صادره علاوه بر صدور رای طلاق،شوهر را به پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی زن(نفقه و...)محکوم می نماید.و اگردرخواست طلاق از سوی مرد هست،و زن حقوق حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد و یا شوهر حقوق مالی زن را پرداخت ننموده باشد،در این حالت در زمان درخواست طلاق از طرف مرد،دادگاه ضمن صدور رای طلاقِ مرد را به پرداخت حقوق مالی زن محکوم می نماید. در طلاق توافقی نیز درخواست طلاق نیازمند انجام توافق در خصوص مطالبه و یا عدم مطالبه مهریه و سایر حقوق مالی از سوی زن می باشد بنابراین ممکن اساس در طلاق توافقی زوجین توافق نمایند که زن در قبال طلاق کل یا بخشی از حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و اجرت المثل ایام زندگی مشترک و...) را به شوهر خود بذل و بخشش نماید، ویا این که با وجود درخواست طلاق توافقی زن بتواند کلیه حقوق خود را از مرد مطالبه کند. در مورد حضانت فرزند یا فرزندان مشترک نیز مطابق ماده(1169)قانون مَدَنی،دخترتا سن 7سال تمام در دایره حضانت مادر و از7تا9سالگی در دایره حضانت پدر وپس از آن، انتخاب زندگی باپدر یا مادربراساس تصمیم خود وی خواهد بود. پسرنیز تاسن7سال تمام در دایره حضانت مادر و از7تا15سالگی در دایره حضانت پدر می باشد،و پس از آن انتخاب زندگی باپدر یا مادربراساس تصمیم خود وی خواهد بود مگر اینکه زوجین در خصوص حضانت فرزند ی که در دایره حضانت قرار دارد توافق دیگری نمایند که در این صورت براساس توافق فی مابین عمل خواهد شد.و پرداخت نفقه فرزند یا فرزندان مشترک نیز بر عهده شوهر خواهد بود.همچنین زن می تواند بعد از گذشت عده طلاق(در مواردی که زن در زمان طلاق باکره و یا یائسه نباشد)با وجود دریافت مهریه از شوهر خود با شخص دیگری ازدواج نماید.اما با ازدواج حضانت فرزند خود را از دست خواهد داد(رجوع شود به ماده 1170 قانون مَدَنی)

تنصیف اموال در طلاق

در مورد گرفتن نصف اموال مرد بعد از طلاق باید گفت: اگر درخواست طلاق از سوی زن باشد و یا درخواست طلاق از طرف مرد به علت عدم تمکین زن از مرد و نشوز او باشد در این صورت،زن نمی تواند از شرط تنصیف دارایی(تعلق نصف اموال مرد به زن که بعد از ازدواج با زن بدست آورده است) استفاده نماید. زیرا شرطِ استفاده از امتیاز تنصیف دارایی مرد این می باشد که درخواست طلاق از طرف زن نبوده و در درخواست طلاق از سوی مرد به علت نشوز زن نباشد.(رجوع شود به بند (الف)شرط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج).

تقسیم اموال بعد از طلاق

قانون نصف اموال بعد از طلاق به این صورت است که،اولاً؛این شرط مربوط به نصف کردن اموال مرد هست و باید این اموال بعد از ازدواج با زن بدست آمده باشد ونه قبل از ازدواج.بنابراین اموال متعلق به زن در زمان طلاق نصف نخواهد شد.ثانیاً؛اگر درخواست طلاق از سوی زن باشد و یا درخواست طلاق از طرف مرد به علت عدم تمکین زن از مرد و نشوز او باشد در این صورت،زن نمی تواند از شرط تنصیف دارایی(تعلق نصف اموال مرد به زن که بعد از ازدواج با زن بدست آورده است) استفاده نماید. زیرا شرطِ استفاده از امتیاز تنصیف دارایی مرد این است که درخواست طلاق از طرف زن نبوده ویا اگر درخواست طلاق از سوی مرد باشد علت آن عدم تمکین و نشوز زن نباشد.(رجوع شود به بند (الف)شرط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج).

درخواست طلاق از طرف زن و مهریه:

درخواست طلاق از طرف زن و گرفتن مهریه به این صورت است که، اگر درخواست طلاق از سوی زن باشد در این حالت اگر زن قبل از درخواست طلاق و یا با گرفتن حق طلاق(وکالت در طلاق) حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد،می تواند در جلسه دادگاه طلاق اعلام نماید که مهریه وسایر حقوق مالی خود را نیز از شوهرش مطالبه می کند،در این حالت قاضی دادگاه در رای صادره علاوه بر صدور رای طلاق،شوهر را به پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی زن(نفقه و...)محکوم می نماید

درخواست طلاق از طرف زن و اجرت المثل

در پاسخ به سوال اجرت المثل در طلاق چیست و شرایط تعلق اجرات المثل در طلاق ،باید گفت:اجرت المثل ایام زوجیت به دستمزد کارهایی گفته می شود که زن در منزل شوهرش انجام داده است(مانند شستشوی ظروف و لباس ها،تمیزکردن منزل،شیر دادن به فرزند، کمک به اقتصاد خانواده با کارکردن در بیرون یا داخل منزل (مثلا بافتن فرش)و یا ومواردی از این قبیل). زن زمانی مستحق دریافت اجرات المثل ایام زندگی مشترک می باشدکه اثبات نماید کارهای مذکور را به قصد تَبَرع( رایگان) انجام نداده است.بنابراین در صورت وجود دلایل محمه پسند برای طلاق از سوی زن علاوه برمهریه و نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت نیز به وی تعلق می گیرد.لازم به ذکر است محاسبه میزان اجرت المثل توسط کارشناس رسمی دادگستری و براساس میزان سنوات زوجیت ،تعداد فرزند و حجم کارهایی که زن در منزل شوهر انجام داده است صورت می گیرد.

در طلاق چه چیزهایی به زن تعلق میگیرد:

اگر درخواست طلاق از سوی زن باشد در این حالت اگر زن قبل از درخواست طلاق و یا با گرفتن حق طلاق(وکالت در طلاق) حقوق مالی(مهریه،نفقه ، اجرت المثل ایام زوجیت...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد،می تواند در جلسه دادگاه طلاق اعلام نماید که مهریه وسایر حقوق مالی خود را نیز از شوهرش مطالبه می کند،در این حالت قاضی دادگاه در رای صادره علاوه بر صدور رای طلاق،شوهر را به پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی زن(نفقه و...)محکوم می نماید.و اگردرخواست طلاق از سوی مرد هست،و زن حقوق حقوق مالی(مهریه،نفقه و...) خود را به شوهرش بذل و بخشش نکرده باشد و یا شوهر حقوق مالی زن را پرداخت ننموده باشد،در این حالت در زمان درخواست طلاق از طرف مرد،دادگاه ضمن صدور رای طلاقِ مرد را به پرداخت حقوق مالی زن(مهریه،نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت،شرط تنصیف دارایی...)محکوم می نماید. در طلاق توافقی نیز درخواست طلاق نیازمند انجام توافق در خصوص مطالبه و یا عدم مطالبه مهریه و سایر حقوق مالی از سوی زن می باشد بنابراین ممکن اساس در طلاق توافقی زوجین توافق نمایند که زن در قبال طلاق کل یا بخشی از حقوق مالی خود(مهریه و نفقه و اجرت المثل ایام زندگی مشترک و...) را به شوهر خود بذل و بخشش نماید، ویا این که با وجود درخواست طلاق توافقی زن بتواند کلیه حقوق خود را از مرد مطالبه کند.

فدیه در طلاق چیست:

فِدیه به معنای بخشش مال می باشد. فدیه در طلاق در واقع به مالی گفته می شود که زن به جهت تنفراز شوهر و در جهت راضی نمودن او به طلاق به وی بذل(بخشش)می نماید. ممکن است میزان فدیه در طلاق خُلع(طلاقی که در آن زن از شوهرکراهت وتنفرشدید دارد) کمتر ازمهریه، برابر یا بیشتر از آن باشد، اما میزان فدیه در طلاق مبارات( طلاقی که زن وشوهر هردو ازم هم تنفردارند) باید برابر مهریه یا کمتر از آن باشد ولی نمی تواند بیشترازمیزان مهریه باشد

حقوق فرزند دختر بعد از طلاق:

فرزند دخترتاسن 7سال تمام در دایره حضانت مادر و از7تا9سالگی در دایره حضانت پدر و پس از آن انتخاب زندگی باپدر یا مادربراساس تصمیم خود وی خواهد بود. مگر اینکه زوجین در خصوص حضانت فرزند ی که در دایره حضانت قرار داردبه هنگام طلاق توافق دیگری نمایند که در این صورت براساس توافق فی مابین عمل خواهد شد.نفقه فرزند دختر تا زمان ازدواج برعهده پدر می باشدوحتی در صورتی که فرزند دختر طلاق بگیرد مجددا نفقه وی برعهده پدرش خواهد بود و پدر موظف به پرداخت نفقه ماهیانه به وی خواهد بود.(رجوع شود به ماده1169قانون مَدَنی)

نمونه رای دادگاه در خصوص طلاق به درخواست زن: