رای دادگاه طلاق چقدر طول میکشد

مدت زمان تشکیل جلسه رسیدگی،صدور رای دادگاه و طی شدن مراحل تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی از رای،در درخواست طلاق از طرف زن و یا مرد و یا تقاضای طلاق توافقی توسط آن ها،متفاوت می باشد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم(بندهای3-1):
1-درخواست طلاق از طرف زن؛در این حالت پس از تنظیم دادخواست طلاق از طرف زن او باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی محل سکونت خویش مراجعه نموده و نسبت به ثبت دادخواست طلاق خود و ارسال آن به دادگستری اقدام کند.پس از ارسال دادخواست به دادگستری، شعبه رسیدگی کننده به دعوای طلاق مشخص می گردد که این اقدامات در حدود(7-3)روز زمان می برد.شعبه مذکور وقت رسیدگی به دعوای طلاق را تعیین، و زمان آن را به زن وشوهر ابلاغ می کند،مدت زمانی که شعبات دادگاه برای تشکیل جلسه رسیدگی به درخواست طلاق از سوی زن در نظر می گیرند بسته به این که دعوای طلاق در شهر پرجمعیت(مانند تهران) طرح شود و یا شهرهای کم جمعیت،در حدود(6-3)ماه می باشد.پس از تشکیل جلسه رسیدگی،اگر دادگاه در خصوص موضوعی استعلام از مراجع ذی ربط را ضروری بداند(مانند استعلام از کمپ ترک اعتیاد در خصوص اعتیاد مرد) و یا بخواهد زن و یا مرد را جهت معاینه به پزشکی قانونی ارجاع دهد(مانند بررسی ناباروری مرد و...) اقدامات لازم را در این خصوص انجام می دهد که تا زمان وصول پاسخ استعلام و یا نظریه پزشکی قانونی،درحدود(14-7)روز زمان لازم هست. اگر در پرونده استعلام از مرجعی و یا ارجاع به پزشکی قانونی نیاز نباشد،دادگاه به زن وشوهر اعلام می نماید که مطابق قانون و جهت صُلح و سازش و انصراف از طلاق، ظرف مدت(7)روز یک نفر از آشنایان وبستگان مرد خود را به عنوان داور به دادگاه معرفی نمایند(ماده 28 قانون حمایت خانواده مصوب1391)،پس از مشخص شدن داور طرفین، دادگاه در حدود(14-7)روز به آن ها مهلت می دهد تا نسبت به برقرای صُلح و آشتی بین زن وشوهر تلاش کنند و نتیجه را در مدت تعیین شده به دادگاه اعلام کنند.در صورتی که زن از طلاق منصرف نشود،در این حالت دادگاه براساس دلایل موجود در پرونده اقدام به صدور رای طلاق می نماید که مطابق قانون قاضی دادگاه باید ظرف مدت(7)روز اقدام به صدور رای نماید که در عمل ممکن است صدور رای(30-20)روز طول بکشد.پس از صدور رای وابلاغ آن به زن وشوهر،اگر در ابتدا ابلاغیه وقت رسیدگی به دعوای طلاق از سوی زن به شخص مرد ابلاغ نشده باشد و او در هیچ یک از جلسات دادگاه شرکت ننموده،و لایحه دفاعی نیز به دادگاه ارسال نکند و وکیل دادگستری نیز از طرف او در جلسات دادگاه حاضر نشود در این حالت چون احتمال می رود که مرد از طرح دعوای طلاق از سوی زن بی اطلاع بوده باشد،مطابق قانون (20)روز مهلت خواهد داشت تا نسبت به رای صادره واخواهی(اعتراض)کند(ماده 306 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی)،در صورت اعتراض مرد به رای صادره رسیدگی به اعتراض در حدود(30-60)روز زمان بر خواهد بود.اگر مرد به رای اعتراض نکند ویا در مرحله اعتراض(واخواهی) رای به نفع زن تایید شود،در این حالت مرد (20)روز مهلت خواهد داشت تا نسبت به رای صادره تجدیدنظر خواهی بکند(ماده 336 همان قانون)،چنان چه مرد نسبت به رای درخواست تجدیدنظر خواهی بکند در این حالت تا زمان صدور رای از سوی دادگاه تجدیدنظر استان چیزی در حدود(3-2)ماه زمان لازم خواهد بود.پس از صدر رای از طرف دادگاه تجدیدنظر و ابلاغ آن به زن و شوهر،هریک از آن ها(20)روز فرصت خواهند داشت تا نسبت به فرجام خواهی از رای صادره اقدام نمایند(ماده397 همان قانون)،در صورتی که زن یا شوهر اقدام به فرجام خواهی از رای صادره بکند در این شرایط صدور رای از سوی شعبه دیوان عالی کشور که به فرجام خواهی رسیدگی می نماید،در حدود(3-1)ماه زمان خواهد برد.بنابراین از زمان ثبت دادخواست طلاق از سوی زن در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تا صدور رای قطعی وغیر قابل اعتراض طلاق،در حدود(18-12)ماه زمان لازم خواهد بود، و اگر زن یا شوهر پس از صدور رای طلاق از دادگاه خانواده نسبت به رای صادره درخواست تجدیدنظر خواهی و فرجان خواهی نکنند، در این حالت مدت زمان لازم برای صدور رای قطعی طلاق در حدود(9-6)ماه خواهد بود.
توجه:در مواردی که زن با استفاده از وکالت در طلاق(حق طلاق)اقدام به درخواست طلاق نماید در این حالت لازم است زن با مراجعه به دفاتر یکی از وکلای دادگستری برای شوهر خود وکیل دادگستری انتخاب وتعیین نماید تا با همکاری وکیل مذکور وبه جانشینی از شوهر خود،مراحل طلاق را پیش برده و از طولانی شدن روند طلاق جلوگیری نمایند.البته زن می تواند در صورت تمایل برای خود نیز وکیل دادگستری انتخاب کند.پس از تعیین وکیل دادگستری برای شوهر،زن می بایست دادخواست طلاق تحت عنوان(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق)تنظیم و با ضمیمه کردن مدارک لازم،دادخواست خود را از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگستری محل سکونت خود و یا شوهر ارسال نماید.پس از ارسال دادخواست به دادگستری شعبه رسیدگی به دعوای طلاق مشخص گردیده،و شعبه مذکور زمانی را برای وقت رسیدگی و حضور در جلسه دادگاه تعیین می نماید در این حالت لازم است وکیل انتخابی برای شوهر مراتب وکالت خود از سوی شوهر را به شعبه یاد شده اعلام نماید تا ابلاغ اوراق قضایی صادره از سوی دادگاه به جای شوهر به وکیل انتخابی از سوی انجام شود.پس از تعیین وقت توسط دادگاه لازم است بلافاصله و قبل از وقت رسیدگی، زن به همراه وکیل انتخابی برای شوهر به شعبه دادگاه مراجعه و درخواست طلاق بر اساس(اِحراز شرایط اِعمال وکالت در طلاق) را به طلاق توافقی تغییر دهند،در این حالت دادگاه بدون در نظر گرفتن وقت رسیدگی تعیین شده، طرفین را برای دریافت مشاوره به واحد صُلحی مستقر در دادگاه خانواده(شورای حل اختلاف) معرفی،و زن و وکیل انتخابی برای شوهر یک بار در جلسه مشاوره شرکت می نمایند و در نهایت با اعلام عدم انصراف از طلاق از سوی زن و وکیل انتخابی برای شوهر،واحد صُلحی گواهی عدم انصراف از طلاق صادر وبه زن و وکیل انتخابی برای شوهر تحویل داده می شود،که باید گواهی مذکور را به شعبه دادگاه خانواده ارائه نمایند،شعبه مذکور اقدام به برگزاری جلسه دادگاه نموده و اظهارات طرفین را در خصوص توافق صورت گرفته در مورد بذل و بخشش حقوق مالی زن(مهریه و...)و یا مطالبه آن ها و نیز در خصوص وضعیت نفقه و حضانت و ملاقات فرزند یا فرزندان مشترک استماع می نماید،دادگاه پس از بررسی وکالت در طلاق،سند ازدواج و شنیدن اظهارات وکیل انتخابی برای شوهر،اقدام به صدور رای طلاق می نماید،پس از ابلاغ رای صادره از سوی دادگاه، لازم است زن و وکیل انتخابی برای شوهر،در محل شعبه دادگاه خانواده حاضر و نسبت به اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی خود اقدام نمایند تا بر این اساس رای صادره قطعی وغیر قابل اعتراض بوده و از اتلاف زمان برای سپری شدن مهلت های تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی جلوگیری شود. زن می تواند پس از اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی خود، گواهی قطعیت رای را از دادگاه خانواده صادر کننده رای دریافت و با حضور در دفترخانه طلاق نسبت به مطلقه نمودن خویش اقدام نماید. در این حالت مدت زمان صدور رای قطعی طلاق در حدود(1)ماه خواهد بود

2-درخواست طلاق از طرف مرد:مدت زمان لازم برای تشکیل جلسه رسیدگی،صدور رای دادگاه و طی شدن مراحل تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی از رای،در درخواست طلاق از طرف مرد،تقریباً مشابه درخواست طلاق از طرف زن می باشد(مانند بند 1).
3-درخواست طلاق توافقی:درطلاق توافقی زن و شوهر ابتدا باید در خصوص نحوه پرداخت ویا بذل و بخشش حقوق مالی زن(مهریه و نفقه و ...)،حضانت و ملاقات فرزند یا فرزندان مشترک و میزان نفقه آن ها به توافق برسند، سپس باید در جلسات مشاوره قبل از طلاق که(3تا5جلسه بوده و در طی 60-45روز انجام می شود) شرکت نموده و گواهی شرکت در جلسات را اخذ نمایند؛در این مرحله لازم است دادخواست طلاق توافقی تنظیم و با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی محل سکونت خویش نسبت به ثبت دادخواست طلاق خود و ارسال آن به دادگستری اقدام کنند.پس از ارسال دادخواست به دادگستری، شعبه رسیدگی کننده به دعوای طلاق مشخص می گردد که این اقدامات در حدود(7-3)روز زمان می برد.شعبه مذکور وقت رسیدگی به دعوای طلاق را تعیین، و زمان آن را به زن وشوهر ابلاغ می کند،مدت زمانی که شعبات دادگاه برای تشکیل جلسه رسیدگی به درخواست طلاق از سوی زن در نظر می گیرند بسته به این که دعوای طلاق در شهر پرجمعیت(مانند تهران) طرح شود و یا شهرهای کم جمعیت،در حدود(6-3)ماه می باشد.پس از تشکیل جلسه رسیدگی، دادگاه پس از شنیدن اظهارات زن و شوهر وتوافقات آن ها اقدام به صدور رای طلاق می نماید، که مطابق قانون قاضی دادگاه باید ظرف مدت(7)روز اقدام به صدور رای نماید که در عمل ممکن است صدور رای(30-20)روز طول بکشد.پس از صدور رای وابلاغ آن به زن وشوهر،می توانند با مراجعه به دفتر دادگاه شعبه صادر کننده رای حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره را از خود سلب و ساقط نمایند و گواهی قطعیت رای طلاق را اخذ و جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن به یکی از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کنند.بر این اساس مدت زمان لازم برای صدور رای قطعی طلاق توافقی در حدود(6-5)ماه می باشد.
توجه: راهکار طلاق فوری و سریع به این شکل می باشد که دادخواست طلاق به درخواست زوج(شوهر)و یا زوجه(زن) تنظیم و به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی محل سکونت تقدیم شود تا پرونده بصورت مستقیم و بدون نیاز اولیه برای مشاوره به دادگاه خانواده ارسال شود و پس از تعیین شعبه،زوجین(زن و شوهر با هم) و یا وکلای آن ها قبل از تشکیل جلسه رسیدگی و یا در جلسه رسیدگی در شعبه دادگاه خانواده حاضر شده،خواسته خود را از طلاق به درخواست زوج و یا زوجه به طلاق توافقی تغییر دهند که در این حالت اکثریت شعبات دادگاه خانواده،بدون الزام زوجین به حضور در جلسات مشاوره قبل از طلاق،یک جلسه طرفین را برای انجام مشاوره به واحد های صلحی(شورای حل اختلاف)مستقر در دادگاه های خانواده ارجاع می دهند که واحد مذکور پس از اخذ اظهارات طرفین و عدم انصراف از طلاق، مراتب را صورت جلسه نموده و به شعبه دادگاه خانواده ارجاع می دهند؛ دادگاه مذکور با حضور زوجین و یا وکلای آنها اقدام به تشکیل جلسه رسیدگی نموده و بر حسب توافقات صورت گرفته برسر مسائلی چون مهریه، نفقه، حضانت فرزندان اقدام صدور رای می نماید. زوجین و یا وکلای آن ها می توانند بعد از صدور رای به شعبه دادگاه خانواده صادر کننده رای مراجعه، و حق اعتراض خود را(حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی)ساقط نموده و درخواست گواهی قطعیت رای بنمایند و سپس گواهی صادره را برای ثبت طلاق به دفاتر رسمی ثبت طلاق ارائه دهند.دراین حالت مدت زمان لازم برای تشکیل جلسه رسیدگی، صدور رای طلاق و ثبت طلاق در حدود (1 ماه)خواهد بود.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره ،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی شوهر، توقیف اموال و سهم الارث شوهر،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر وسایر اطلاعات لازم در خصوص طرح دعوای طلاق، می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر،که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

دادنامه طلاق چیست:

دادنامه طلاق در واقع همان رای دادگاه در خصوص طلاق و جدائی زن و شوهر از یکدیگر می باشد که پس از قطعیت و صدور گواهی قطعیت رای، قابلیت اجرا را دارد.

رای قاضی برای طلاق

هرگاه زن یا شوهر اقدام به درخواست طلاق یک طرفه نمایند،و یا با توافق همدیگر تقاضای طلاق توافقی بکنند در این حالت،قاضی دادگاه خانواده پس از بررسی دلایل و مدارک قابل قبول اقدام به صدور رای طلاق می کند،این رای با طی مراحل مقرر در دادگاه تجدیدنظراستان ونهایتاً در یکی از شُعبات دیوانعالی کشور قطعی می گردد.به عبارتی رای طلاق یا برگه طلاق نشان می دهد که زن وشوهر با طی شدن مراحل قانونی و با حکم دادگاه از همدیگر جدا شده اند. در برگه طلاق در خصوص حقوق مالی زوجه(مهریه،نفقه ایام عده طلاق رِجعی و...)،جهیزیه، نفقه فرزندان و حضانت فرزندان نیز تعیین تکلیف می گردد.

نمونه رای طلاق به درخواست زن:

نمونه رای طلاق به درخواست مرد:

گواهی طلاق:

پس از صدور رای طلاق ازسوی دادگاه خانواده و قطعی وغیرقابل اعتراض شدن رای، گواهی قطعیت حکم طلاق از سوی دفتر شعبه دادگاه خانواده صادر می گردد تا زن یا شوهر بتوانند بر اساس آن اقدام به ثبت طلاق بنمایند،این گواهی جهت اطلاع دفترخانه رسمی ثبت طلاق از قطعیت رای طلاق جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن می باشد.

حکم طلاق:

در پاسخ به این سوال که حکم طلاق چیست ،باید گفت:
صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه در مواردی است که یا طلاق به درخواست زوج(مرد)می باشد یا طلاق توافقی باشد، اما چنانچه طلاق به درخواست زوجه(زن) با یکی از شروط دوازده گانه سندنکاحیه و یا حق اعمال وکالت در طلاق باشد حکم طلاق صادر می شود. اعتبار گواهی عدم امکان سازش سه ماه می باشد لکن اعتبار حکم طلاق شش ماه می باشد.یعنی برای اجرای گواهی عدم امکان سازش صادره از سوی دادگاه (حضور در دفترخانه طلاق و اجرای صیغه طلاق) سه ماه فرصت می باشد ولی برای اجرای حکم طلاق شش ماه فرصت وجود دارد. در غیر این صورت چه در گواهی عدم امکان سازش چه در حکم طلاق در صورت عدم رعایت موعد اجرای رای صادره پس از مواعد مذکور، رای اعتبارش را از دست داده و لازم است مجددا جهت طرح دعوا در دادگاه اقدام نمود. همچنین از تفاوتهای دیگرگواهی عدم امکان سازش و حکم طلاق این است که در هنگام صدور حکم طلاق دادگاه مستقیما وارد ماهیت دعوا شده و زوج را مجبور به طلاق می کنداما در ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش دادگاه وارد ماهیت دعوا و علت و چرایی آن نمی شود و فقط تصمیم به طلاق( طلاق توافقی یا طلاق به درخواست زوج) را پس از طی کردن مراحل تایید می کند.

باطل شدن حکم طلاق

حکم طلاق و یا گواهی عدم امکان سازش(رای طلاق)،زمانی باطل وبلااثر می شود که حکم و رای طلاق علیه زن و یا مرد صادر شده باشد و نسبت به حکم و یا رای طلاق صادره اقدام به اعتراض و واخواهی(در طلاق غیابی)و یا تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی نمایند.در این حالت اگردادگاه تجدیدنظراستان(در موارد تجدیدنظر خواهی از رای) ویا شعبه دیوان عالی کشور(در موارد فرجام خواهی از رای) حکم و رای طلاق را بر خلاف قانون تشخیص دهد اقدام به نقض رای می نماید که در عرف به آن باطل شدن حکم دادگاه نیز می گویند.

جهت آگاهی از نحوه تنظیم دقیق و گام به گام دادخواست طلاق،مدارک لازم برای طرح دعوای طلاق،دلایل لازم برای برای طرح دعاوی مختلف طلاق از سوی زن،نحوه تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی از رای صادره ،نحوه مطالبه و وصول مهریه و سایر حقوق مالی ازسوی شوهر، توقیف اموال و سهم الارث شوهر،درخواست جلب و ممنوع الخروجی شوهر وسایر اطلاعات لازم در خصوص طرح دعوای طلاق، می توانید بر اساس دلایل و شرایط خود برای درخواست طلاق،از فایل های راهنمای جامع طرح دعاوی طلاق در زیر،که توسط تعدادی از وکلای پایه یک دادگستری عضو کانون وکلای دادگستری تهیه و تنظیم شده اند استفاده نمایید:

تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش

بر اساس ماده(26)قانون حمایت خانواده مصوب(1391)،دادگاه خانواده در موارد زیر اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می نماید:
1- طلاق به درخواست زوج(مرد) باشد
2- طلاق توافقی باشد
3- طلاق به درخواست زوجه(زن)و به استناد یکی از شروط دوازده گانه سند ازدواج(شروط طلاق)، و یا بر اساس وکالت در طلاق باشد.
هرگاه طلاق به درخواست زن بوده و به استناد عُسر و حَرَج(وجود سختی و مشقت در زندگی مشترک)باشد دادگاه حکم طلاق صادرمی کند.
اعتبار گواهی عدم امکان سازش سه ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی وغیر قابل اعتراض می باشد،اما حکم طلاق تا شش ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی وغیر قابل اعتراض اعتبار دارد.یعنی برای اجرای گواهی عدم امکان سازش صادره ازسوی دادگاه و حضور در دفترخانه رسمی ثبت طلاق و اجرای صیغه طلاق، سه ماه فرصت وجود دارد ولی اجرای حکم طلاق شش ماه فرصت دارد.اگر این مهلت ها سپری شود و صیغه طلاق اجرا وثبت نشود چه در گواهی عدم امکان سازش چه در حکم طلاق، رای و حکم صادره اعتبارش را از دست داده و لازم است جهت درخواست و ثبت طلاق مجدداً اقدام به طرح دعوا در دادگاه نمود.