-مَهریه چیست؟

مهریه یا مَهرِ زن،عبارت است از مالی که به موجب عقد نکاح(ازدواج) دایم یا موقت، به ملکیت زن در آمده و او می تواند، در آن تصرف نموده و یا هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند. که می تواند(پول،سکه،طلا،زمین،ملک ،سفربه مکه و ...) و یا هر اموالی که ارزش مالی دارد باشد.در صورتی که مهریه در سند ازدواج تعیین شده باشد بر اساس آن مطالبه می شود و اگر بصورت شفاهی تعیین شده باشد بر اساس شهادت شهود قابل اثبات و مطالبه خواهد بود.
- اقسام مهریه عبارتند از:مَهرالمُسَمّی،مهَرالمِثل، مَهرالمُتعِه و...

- مَهرالمُسَمّی چیست؟

عبارت است از مال معینی(پول،سکه،طلا،زمین،ملک ،سفربه مکه و ...)که با عنوان مهریه با توافق زن ومرد یا به وسیله شخص دیگری که ازطرف آنها تعیین شده است(پدر،مادر،فامیل،عاقد یاهرشخص دیگری که ازطرف زن ومرد برای تعیین مهریه انتخاب شود) هنگام عقدازدواج تعیین می شود.بنابراین مهریه ای که به هنگام انعقادعقد نکاح(ازدواج)در دفاترثبت ازدواج و در اسناد ازدواج تعیین وثبت می گردد مهرالمسمی نامیده می شود.
نکته:مَهریه ای که به هنگام انعقادعقدنکاح(ازدواج) درسندازدواج قید می گردد(مهرالمسمی)،می تواند در دوقالب (عِندَالمُطالبه وعِندَالاستِطاعِه)تعیین شود.

-تفاوت مهریه عندالمطالبه وعندالاستطاعه :

به موجب ماده (1082)قانون مَدنی،به محض وقوع عقد نکاح(ازدواج)، زن مالک مهریه می‌شود اعم ازاینکه مهریه عندالمطالبه باشد یاعندالاستطاعه ،تنهاتفاوت آنها درنحوه وصول آن می باشد بدین نحوکه، درهر دو حالت زن هر زمان که بخواهد، می‌تواند مهریه‌ خود را مطالبه کند لیکن درمطالبه مهریه عندالمطالبه زوج(مرد)ملزم به پرداخت آن می باشد مگراینکه وی اموالی نداشته و این موضوع براساس حُکم اِعسار(حُکم دادگاه در خصوص عدم توانایی شوهر در پرداخت مهریه)به اثبات برسد که دراین صورت براساس حکم صادره ازدادگاه،مهریه تقسیط(قسط بندی)می گردد اما در مُطالبه مهریه عندالاستطاعه، پس ازصدورحکم مبنی برمحکومیت شوهربه پرداخت آن،اجرای حکم والزام شوهربه پرداخت مهریه درصورتی است که اموالی از شوهر شناسایی و توقیف گردد.

- مَهرالمِثل چیست؟

مهرالمثل به معنای مهریه امثالِ زن می باشد. به عبارتی مهریه ای که برای امثال آن زن ازلحاظ زیبایی،تحصیلات،خانواده و....درنظرگرفته می شود،می باشد.براین اساس مهرالمثل زمانی برای زن تعلق می گیرد که :
1-مهریه ای که به هنگام عقدذکر شده است یامجهول باشد(معلوم نباشدکه چیست)ویا مالیت (ارزش مالی)نداشته باشد.
2- عدم مهریه بین طرفین شرط شود و قبل ازاینکه آنان برمهریه معین توافق نمایند،بین آنان نزدیکی(رابطه زناشویی) واقع شود.
3-زن جاهل(ناآگاه) به فسادعقد(وجود شرایط بطلان عقد) باشد وبا این حال نزدیکی واقع شود.

- مَهرالمُتعِه چیست:

مُتعِه به معنای بهره مندشدن ولذت بردن می باشد. درصورت وقوع طلاق قبل ازنزدیکی وقبل ازتعیین مهریه، زن مستحق مهرالمتعه می باشد.بنابراین مهرالمتعه زمانی برای زن تعلق می گیردکه:
1-درهنگام عقد ویا بعدا مهریه ای برای زن تعیین نشده باشد.
2-نزدیکی(رابطه زناشویی) واقع نشده باشد.
3- جدایی زن وشوهر به واسطه طلاق به وقوع بپیوندد نه فوت مرد یا فسخ نکاح یا لعان(نسبت زنادادن به زن ازطرف شوهر)

تعهد به انتقال مال غیر منقول به عنوان مهریه:

درزمان وقوع عقد ممکن است در بخش مربوط به مهریه و شرایط آن، زوج(شوهر) تعهد نماید ملکی را به عنوان مهریه به نام زوجه(زن) نماید در این صورت این تعهد برای زن حق ایجاد میکند که در صورت عدم اجرای تعهد، از طریق مراجع قانونی قابل پیگیری می باشد ونهایتا زوج به اجرای تعهد ذکر شده در سند ازدواج الزام خواهدشد.

صورت قباله مهریه:

صورت قباله مهریه همان تصویر صفحه سند ازدوج در خصوص مهریه می باشد.(

پرسش و پاسخ ها در خصوص مفهوم مهریه و انواع آن:

1-بیمه مهریه چیست؟طرح «بیمه مهریه» برای اولین از سوی معاونت رئیس جمهوردر امور زنان و خانواده مطرح شد. بر اساس این طرح با انعقاد قرارداد بین شرکت بیمه و زوج، مرد متعهد به پرداخت حق بیمه به شرکت بیمه طرف قرارداد شده و شرکت بیمه نیز متعهد میگردد در صورت وقوع حوادثی که طبق قرارداد مشخص شدهاند (مانند طلاق یا فوت)، بخشی یا تمام مهریه را به زن پرداخت کند.البته این طرح به علت عدم تامین اعتبار مالی و تغییر دولت و حتی با وجود درج اطلاعاتی در سایت بیمه ایران به دلیل به صرفه نبودن و نداشتن توجیه اقتصادی، هیچگاه عملیاتی نشده است.

2-مهریه موجل چیست: مهریه موجل به مهریه‌ای گفته می‌شود که پرداخت آن در یک زمان معین یا در بازه‌های زمانی مشخص، پس از عقد ازدواج، تعیین شده باشد. به عبارت دیگر یعنى موعدى براى پرداخت آن بین زوجین قرار داده شده باشد، مانند آن‌که شرط شود که پس از یک سال مهریه زوجه قابل وصول باشد.